Τα κατάγματα του κάτω άκρου της κερκίδας αντιπροσωπεύουν το 17% όλων των καταγμάτων, γεγονός που καθιστά τη φυσικοθεραπεία κατάγματος κερκίδας ένα κρίσιμο μέρος της διαδικασίας ανάρρωσης. Είναι το δεύτερο πιο συχνό κάταγμα σε άτομα άνω των 65 ετών, μετά τα σπονδυλικά, και προβλέπεται ότι η συχνότητά τους θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια.
Ωστόσο, παρά τη συχνότητά τους, το 16% των ασθενών εξακολουθεί να αναφέρει πόνο ακόμη και μετά από ένα έτος. Επιπλέον, οι ασθενείς με κάταγμα κεφαλής κερκίδας έχουν 1,4 έως 2,7 φορές αυξημένο κίνδυνο να υποστούν κάταγμα ισχίου τα επόμενα χρόνια.
Στο άρθρο αυτό θα εξηγήσουμε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για την αποκατάσταση μετά από κάταγμα κερκίδας. Θα αναλύσουμε τις φάσεις της φυσικοθεραπείας, που στοχεύει στην πλήρη αποκατάσταση της κινητικότητας και της μυϊκής δύναμης του μέλους που ακινητοποιήθηκε, και θα σας καθοδηγήσουμε σε κάθε βήμα της διαδρομής προς την ανάρρωση.
Τι είναι το κάταγμα κερκίδας και πώς προκαλείται
Η κερκίδα είναι το μεγαλύτερο από τα δύο οστά του αντιβραχίου, με το άλλο οστό να είναι η ωλένη. Όταν η κερκίδα υφίσταται ρήξη της συνέχειάς της, τότε μιλάμε για κάταγμα κερκίδας – έναν τραυματισμό που συχνά αναφέρεται απλουστευμένα ως “σπάσιμο” ή “ράγισμα καρπού”.
Ορισμός και τύποι κατάγματος κερκίδας
Το κάταγμα του περιφερικού άκρου της κερκίδας αποτελεί ένα από τα πιο συχνά κατάγματα του καρπού. Τα περισσότερα κατάγματα εντοπίζονται στα 2 εκατοστά από το περιφερικό άκρο της κερκίδας, εκεί όπου το οστό αρθρώνεται με τα οστά του καρπού.
Τα κατάγματα κερκίδας μπορούν να ταξινομηθούν με διάφορους τρόπους:
- Ανάλογα με τη σχέση με την άρθρωση: Ενδοαρθρικά (επεκτείνονται στην άρθρωση) ή εξωαρθρικά
- Ανάλογα με την επικοινωνία με το περιβάλλον: Ανοικτά (όταν το οστό διαπερνά το δέρμα) ή κλειστά
- Ανάλογα με την πολυπλοκότητα: Απλά ή συντριπτικά (όταν το οστό έχει σπάσει σε περισσότερα από δύο μέρη)
- Ανάλογα με τη σταθερότητα: Σταθερά (όπου τα κομμάτια δεν παρεκτοπίζονται εύκολα) ή ασταθή (έχουν τάση παρεκτόπισης ακόμα και μετά την ανάταξη)
Επιπλέον, αρκετές φορές, μαζί με το κάταγμα κερκίδας συνυπάρχει και κάταγμα ωλένης, περιπλέκοντας ακόμα περισσότερο την κατάσταση.
Κάταγμα κερκίδας φυσικοθεραπεία: Πότε ξεκινά και γιατί είναι σημαντική
Η φυσικοθεραπευτική παρέμβαση αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ολοκληρωμένης αντιμετώπισης του κατάγματος κερκίδας. Αφού ολοκληρωθεί η περίοδος ακινητοποίησης, ξεκινά η φάση της αποκατάστασης που είναι εξίσου σημαντική με την αρχική θεραπεία.
Ώρες Λειτουργίας
- ΔΕΥΤΕΡΑ11:00 - 19:00
- ΤΡΙΤΗ11:00 - 19:00
- ΤΕΤΑΡΤΗ11:00 - 19:00
- ΠΕΜΠΤΗ11:00 - 19:00
- ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ11:00 - 19:00
- ΣΑΒΒΑΤΟΚΛΕΙΣΤΑ
- ΚΥΡΙΑΚΗΚΛΕΙΣΤΑ
Ο ρόλος της φυσικοθεραπείας στην ανάρρωση
Η φυσικοθεραπεία μετά από κάταγμα κερκίδας έχει πολλαπλούς στόχους που είναι καθοριστικοί για την επιτυχή αποκατάσταση του ασθενούς. Συγκεκριμένα, αποσκοπεί στην:
- Πρόληψη της δυσκαμψίας και των συμφύσεων
- Διατήρηση του εύρους κίνησης των αρθρώσεων
- Βελτίωση της λεμφικής κυκλοφορίας και αποφυγή οιδήματος
- Ενδυνάμωση των μυών για αποτροπή της μυϊκής ατροφίας
- Ενίσχυση της οστικής πώρωσης
Επιπλέον, η φυσικοθεραπεία βελτιώνει την αιμάτωση, ενεργοποιεί τον μεταβολισμό της περιοχής και ενισχύει την επούλωση του τραύματος. Σύμφωνα με ειδικούς, είναι η αποτελεσματικότερη θεραπεία για τα κατάγματα των οστών, επαναφέροντας το εύρος κίνησης και επισπεύδοντας τον χρόνο ενδυνάμωσης.
Πότε ξεκινά η αποκατάσταση μετά την ακινητοποίηση
Ο χρόνος έναρξης της φυσικοθεραπείας εξαρτάται από τον τύπο του κατάγματος και τη μέθοδο αντιμετώπισης που επιλέχθηκε. Στις περισσότερες περιπτώσεις συντηρητικής αντιμετώπισης, η φυσικοθεραπεία ξεκινά μετά την αφαίρεση του γύψου, περίπου 5-6 εβδομάδες μετά το κάταγμα.
Ωστόσο, στις περιπτώσεις χειρουργικής αντιμετώπισης με εσωτερική οστεοσύνθεση, παρατηρείται το σημαντικό πλεονέκτημα της άμεσης κινητοποίησης της άρθρωσης την επόμενη του χειρουργείου, καθώς συχνά δεν τοποθετείται νάρθηκας. Αυτό επιτρέπει την ταχύτερη έναρξη των φυσικοθεραπειών και την αποφυγή της δυσκαμψίας.
Το πρόγραμμα αποκατάστασης εξατομικεύεται πάντα με βάση τη σοβαρότητα του κατάγματος, την ηλικία του ασθενούς, τις καθημερινές του δραστηριότητες και τη γενική του κατάσταση. Συνήθως, απαιτούνται 3-4 εβδομάδες φυσικοθεραπείας μετά την αφαίρεση του γύψου για ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Διαφορές μεταξύ φυσικοθεραπείας και ασκήσεων στο σπίτι
Πρόσφατες έρευνες έχουν συγκρίνει την αποτελεσματικότητα της επιβλεπόμενης φυσικοθεραπείας έναντι των προγραμμάτων ασκήσεων στο σπίτι. Τα ευρήματα είναι αξιοσημείωτα, ιδιαίτερα για ασθενείς άνω των 60 ετών.
Σε μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή, η ομάδα που έλαβε επιβλεπόμενη φυσικοθεραπεία (12 συνεδρίες σε 6 εβδομάδες) παρουσίασε σημαντικά μεγαλύτερη βελτίωση της λειτουργίας του καρπού τόσο στις 6 εβδομάδες όσο και μετά από 1 έτος, συγκριτικά με την ομάδα που ακολούθησε πρόγραμμα ασκήσεων στο σπίτι.
Παρά το γεγονός ότι και οι δύο προσεγγίσεις οδηγούν σε βελτίωση με την πάροδο του χρόνου, τα πλεονεκτήματα της επιβλεπόμενης φυσικοθεραπείας είναι πιο εμφανή στα πρώιμα στάδια της αποκατάστασης, ιδιαίτερα για ηλικιωμένους ασθενείς. Αυτό οφείλεται στην εξατομικευμένη προσέγγιση του φυσικοθεραπευτή, ο οποίος προσαρμόζει το πρόγραμμα στις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε ασθενούς, αξιολογώντας συνεχώς την πρόοδο και τροποποιώντας κατάλληλα τις παρεμβάσεις.
Συμπερασματικά, η έγκαιρη έναρξη φυσικοθεραπείας και η εποπτευόμενη εφαρμογή της αποτελούν κρίσιμους παράγοντες για την επιτυχή αποκατάσταση μετά από κάταγμα κερκίδας, εξασφαλίζοντας την ταχύτερη και ασφαλέστερη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες.
Φάσεις φυσικοθεραπείας μετά από κάταγμα κερκίδας
Η αποκατάσταση μετά από κάταγμα κερκίδας ακολουθεί ένα δομημένο πρόγραμμα που χωρίζεται σε διακριτές φάσεις. Αυτή η προσέγγιση εξασφαλίζει την ομαλή και ασφαλή επανένταξη του ασθενούς στις καθημερινές του δραστηριότητες.
Πρώτη φάση: Μείωση πόνου και οιδήματος
Αρχικά, στόχος του φυσικοθεραπευτή είναι η μείωση του οιδήματος και του πόνου, ενώ παράλληλα διατηρεί το εύρος τροχιάς των γειτονικών αρθρώσεων. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, που διαρκεί περίπου 2 εβδομάδες, το πρόγραμμα αποκατάστασης περιλαμβάνει:
- Κρυοθεραπεία για τον περιορισμό της φλεγμονής
- Παθητική κινητοποίηση καρπού μέχρι τα όρια πόνου στο οβελιαίο επίπεδο
- Ενεργητικές ασκήσεις δακτύλων για διατήρηση της κινητικότητας
- Ηλεκτροθεραπεία με αναλγητικά ρεύματα και θεραπευτικό υπέρηχο
- Εγκάρσια μάλαξη στην ραχιαία παλαμιαία επιφάνεια του καρπού
Επιπρόσθετα, εφαρμόζονται ασκήσεις αντίστασης κάμψης-έκτασης αγκώνα και ασκήσεις μυϊκής αντλίας που βοηθούν στην καλύτερη κυκλοφορία του αίματος και στη μείωση του οιδήματος.
Δεύτερη φάση: Επαναφορά εύρους κίνησης
Στη συνέχεια, περίπου 2-4 εβδομάδες μετά την έναρξη της φυσικοθεραπείας, το πρόγραμμα εστιάζει στην ενδυνάμωση και την αύξηση του εύρους τροχιάς του καρπού. Το πρόγραμμα εμπλουτίζεται με:
- Εμβύθιση του καρπού με εναλλαγή κρύου και ζεστού νερού
- Ισομετρικές ασκήσεις καρπού και δακτύλων
- Ειδικές τεχνικές κινητοποίησης κερκιδωλενικών αρθρώσεων
- Διατάσεις μυϊκών ομάδων αγκώνα, καρπού και άκρας χείρας
- Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας και υδροθεραπεία
Οι ασκήσεις αυτές βοηθούν στη βελτίωση της νευρομυϊκής συναρμογής και στην προετοιμασία του ασθενούς για την επόμενη φάση.
Τρίτη φάση: Ενδυνάμωση και ιδιοδεκτικότητα
Καθώς η αποκατάσταση προχωράει, περίπου 4-6 εβδομάδες μετά την έναρξη, δίνεται έμφαση στην ενδυνάμωση των μυών και την βελτίωση της ιδιοδεκτικότητας. Παράλληλα, το πρόγραμμα περιλαμβάνει:
- Προχωρημένες ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας της άκρας χείρας
- Ασκήσεις με βάρη και λάστιχα αντίστασης
- Ασκήσεις ανοιχτής και κλειστής κινητικής αλυσίδας
- Προοδευτική αύξηση της αντίστασης και της πολυπλοκότητας των ασκήσεων
Σε αυτή τη φάση, το μόσχευμα (σε περίπτωση χειρουργικής αποκατάστασης) έχει αρχίσει να επαναγγειώνεται, αλλά παραμένει σχετικά αδύναμο και χρειάζεται προστασία από έντονες στροφικές κινήσεις.
Τελική φάση: Επιστροφή σε καθημερινές δραστηριότητες
Στην τελική φάση, που ξεκινά περίπου 6-8 εβδομάδες μετά την έναρξη της φυσικοθεραπείας, στόχος είναι η επιστροφή του ασθενούς στις καθημερινές του δραστηριότητες. Για τους αθλητές, αυτή η φάση μπορεί να διαρκέσει 1-2 μήνες και περιλαμβάνει:
- Μιμητικές ασκήσεις του αθλήματος για αθλητές
- Προοδευτική επιστροφή σε αγωνιστικές συνθήκες
- Λειτουργικές ασκήσεις που προσομοιάζουν καθημερινές δραστηριότητες
Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, οι περισσότεροι ασθενείς είναι σε θέση να ξεκινήσουν ελαφρές δραστηριότητες όπως κολύμπι μέσα σε 1-2 μήνες, ενώ πιο έντονες δραστηριότητες όπως σκι ή ποδόσφαιρο μπορούν να ξεκινήσουν μεταξύ 3 και 6 μηνών μετά τον τραυματισμό. Η πλήρης ανάρρωση διαρκεί συνήθως τουλάχιστον ένα χρόνο, με κάποια δυσκαμψία ή ήπιο πόνο κατά την έντονη δραστηριότητα να παραμένει για το πρώτο έτος.
Συμπέρασμα
Συμπερασματικά, η αποκατάσταση μετά από κάταγμα κερκίδας απαιτεί υπομονή, επιμονή και εξειδικευμένη φροντίδα. Τα κατάγματα αυτά, αν και συνηθισμένα, χρειάζονται ολοκληρωμένη αντιμετώπιση για την αποφυγή μακροχρόνιων επιπλοκών. Η φυσικοθεραπεία παίζει καθοριστικό ρόλο στην επιτυχή έκβαση, ξεκινώντας από τη μείωση του πόνου και του οιδήματος, προχωρώντας στην αποκατάσταση του εύρους κίνησης και καταλήγοντας στην πλήρη επαναφορά της λειτουργικότητας του χεριού.
Κάθε ασθενής χρειάζεται εξατομικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης, ειδικά οι ηλικιωμένοι και όσοι πάσχουν από οστεοπόρωση. Επιπλέον, η επιβλεπόμενη φυσικοθεραπεία αποδεικνύεται αποτελεσματικότερη από τις ασκήσεις στο σπίτι, ιδιαίτερα στα πρώτα στάδια της αποκατάστασης.
Αναμφισβήτητα, ο χρόνος αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την πλήρη ανάρρωση. Αν και η βασική πώρωση του οστού ολοκληρώνεται σε 6-12 εβδομάδες, η πλήρης επιστροφή στην καθημερινότητα μπορεί να χρειαστεί έως και ένα έτος. Παρόλα αυτά, με την κατάλληλη φροντίδα, οι περισσότεροι ασθενείς επανέρχονται στις βασικές τους δραστηριότητες μέσα σε δύο μήνες.
Η πρόληψη της δυσκαμψίας και της μυϊκής ατροφίας αποτελεί ουσιαστικό μέρος της θεραπείας. Γι’ αυτό τονίζουμε τη σημασία της πρώιμης κινητοποίησης όλων των γειτονικών αρθρώσεων, ακόμα και κατά τη διάρκεια της ακινητοποίησης.
Στο φυσικοθεραπευτήριο μας, αντιμετωπίζουμε κάθε περιστατικό με ιδιαίτερη προσοχή, εφαρμόζοντας τις πιο σύγχρονες τεχνικές φυσικοθεραπείας και ακολουθώντας εξατομικευμένα πρωτόκολλα αποκατάστασης. Θυμηθείτε πως η υπομονή και η συνέπεια στο πρόγραμμα αποκατάστασης αποτελούν το κλειδί για την επιτυχή επιστροφή στις καθημερινές σας δραστηριότητες μετά από ένα κάταγμα κερκίδας.
Διαβάστε Ακόμα
Φυσικοθεραπεία σε Κάταγμα Αστραγάλου: Τα Μυστικά της Σωστής Αποκατάστασης
Η φυσικοθεραπεία σε κάταγμα αστραγάλου αποτελεί καθοριστικό παράγοντα…
ΠερισσότεραΦυσικοθεραπεία Πυελικού Εδάφους: Όσα Πρέπει να Γνωρίζετε για τη Θεραπεία
Η φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους αποτελεί την πρώτη γραμμή συντηρητικής…
ΠερισσότεραΦυσικοθεραπεία Κατάγματος Έξω Σφυρού | Τι Πρέπει να Γνωρίζετε για την Αποκατάσταση
Το κάταγμα έσω/έξω σφυρού αποτελεί μια από τις πιο συχνές οστικές…
Περισσότερα